Son dönemlerde hızla gelişen ve değişen iş dünyasında meydana gelen ekonomik, teknolojik ve tüketici tabanlı değişimler sektörlerin her alanda risklerle karşı karşıya kalmalarına neden olmaktadır. Sigorta sektöründe de bu değişimlerin şirkete olası olumsuz etkilerinin azaltılması ve büyüme hedeflerinin gerçekleştirilmesine pozitif etkide bulunulması için stratejik risk yönetim planı oluşturulması hayati önem arz etmektedir. Bu makalede; risk kavramı, sigorta sektöründe risk yönetiminin önemi, sigortacılık faaliyetleri ve sigortacılık sektöründe meydana gelebilecek risk türleri ve bu risk yönetiminin etkileri ele alınmaktadır.
Risk Kavramı
Risk, bireylerin ve kurumların varlıklarını, ileriye dönük planlarını tehdit eden ve içinde belirsizliği barındıran her türlü tehlikeye işaret etmektedir. Risk kavramı bünyesinde tehlike unsuru barındırmasının yanı sıra fırsatla birlikte var olan, kurumların sürdürülebilir büyüme hedeflerini gerçekleştirmek için iş hayatının ayrılmaz bir parçası halini almaktadır.
Sigorta Sektöründe Risk
Sigortacılık faaliyeti ise ekonomik faaliyet ve işlemleri kapsayan, insanları ve kurumları karşılaşılabilecek tehlikeler/ riskler karşısında ortaya çıkabilecek zararların bölüşülmesi esasına dayanan ve risk yönetimi gerektiren ekonomik bir hizmettir. Şahısların risklerini üstlenen ve rizikonun bölüşülmesi yoluyla riski azaltma işlevi gören sigorta şirketleri için risk yönetimi, kurum faaliyetlerinin sürdürülmesinde önemli bir yapı olarak değerlendirilmektedir. Riskler; finansal riskler, operasyonel riskler, stratejik riskler, dış çevre riskleri olarak dört ana başlıkta gruplandırılmaktadır. Finansal risklerin içeriğinde ise akdedilen sigorta sözleşmesinde riskin dağıtılamaması, şirket ile maddi ilişkisi bulunan tarafların yükümlülüklerini yerine getirmemesi, şirketin vadesi gelen yükümlülüklerini karşılayamama olasılıkları olarak örneklendirilebilecek, likidite riski alt başlığıyla ele alınan riskler mevcuttur. Finansal riskler içerisinde yer alan diğer bir risk türü ise piyasa riskidir. Piyasa riskinde faiz ve kur oranlarında meydana gelen değişimler sonucunda şirketin enstrümanlarının değerlerinde meydana gelebilecek olası kayıplar yönetilmeye çalışılır. Bu riskler hesaplanırken öncelikle bazı soruları sormak ve bu sorulara verilen cevaplar neticesinde bir risk yönetim planı yapmak gerekmektedir. Bu minvalde piyasaların beklenenin tersine doğru gitme ihtimali, ters giden piyasada mevcut zararların giderilme süresi, bu sürede gerçekleşecek kaybın büyüklüğünün ne olabileceği, kurumun sermayesinin bu kayıpları karşılamaya yetip yetmeyeceği soruları gündeme gelmektedir. Operasyonel riskler ise yetersiz ve başarısız iç yönetim süreçlerinden personel ve işletilen sistemler vb. kurum içi sebeplerden kaynaklanabilirken dış çevre riskleri hukuk sisteminde meydana gelen değişiklikler, olası mücbir sebep veya felaketlerden kaynaklanan riskler olarak örneklendirilebilmektedir.
Sonuç
Tüm bu olasılıkların kurumun faaliyetlerini ve ileriye dönük planlarını zedelememesi, büyüme hedeflerinin riskin minimalize edilerek sürdürülebilmesi için oluşabilecek her risk profili ayrıntılı olarak analiz edilmeli ve ortaya çıkan tabloya göre bir risk yönetim planı hazırlanmalıdır. Risk yönetim planı doğrultusunda, kurumun hedeflerine ulaşmasını engelleyici riskler tespit edilmeli ve değerlendirilmelidir. Bu süreç ile kurumun menfaatleri doğrultusunda kurum içerisindeki personellerin gelişimine katkı sağlanacağı gibi kurumsal imaj ve örgütsel prestij de üst noktaya taşınarak kurumun devamlılığına destek sağlanacaktır.